Κατάργηση οκταώρου υπερωρίες χωρίς αμοιβή και άλλα… ωραία
Σαρωτικές αλλαγές στα εργασιακά φέρνει η κυβέρνηση πριν από το τέλος του έτους, καθώς το νομοσχέδιο που παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο ο Γιάννης Βρούτσης περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την de facto κατάργηση του οκταώρου με τη θεσμοθέτηση δεκάωρης εργασίας χωρίς πρόσθετη αμοιβή. Τις ανατροπές που δεν πέρασαν δηλαδή στα χρόνια της τρόικας νομοθετεί εν μέσω της πανδημίας η Ν.Δ.
Την έμμεση κατάργηση του οκταώρου και των πρόσθετων αμοιβών για τις υπερωρίες θεσμοθετεί η κυβέρνηση, ό,τι δηλαδή δεν κατάφερε να επιβάλει στη χώρα επί οκτώ έτη το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Στο σχέδιο νόμου που παρουσίασε την Πέμπτη στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης προβλέπεται -μεταξύ άλλων- ότι «υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, επιχειρήσεις θα μπορούν να απασχολούν εργαζομένους ως 10 ώρες ημερησίως κατά μέγιστο, χωρίς πρόσθετη αμοιβή, εφόσον εντός του ίδιου εξαμήνου εξοφλούν τις ώρες με αντίστοιχη μείωση ωρών ή ρεπό ή ημέρες αδείας». Παράλληλα, αυξάνονται οι ώρες των νόμιμων υπερωριών, ενώ προστίθενται επιχειρήσεις και εργασίες στη λίστα που ήδη επιτρέπει την εργασία την Κυριακή.
Πρακτικά, αυτό συνεπάγεται τεράστιες ανατροπές στον οικογενειακό προγραμματισμό για χιλιάδες εργαζομένους, καθώς ο εργοδότης θα έχει δικαίωμα να τους απασχολεί π.χ. 8 ώρες μία ημέρα, 9 ή 10 κατά μέγιστο μία άλλη ημέρα και αντί των νόμιμων προσαυξήσεων στην αμοιβή, να «ανταλλάζει» τις πρόσθετες ώρες εργασίας με λιγότερες μία άλλη ημέρα ή και καθόλου εργασία κάποιες ημέρες, αλλά εντός εξαμήνου.
Αύξηση υπερωριών
Ταυτόχρονα, το σχέδιο νόμου προβλέπει αύξηση των ωρών των νόμιμων υπερωριών, κάτι που εξάλλου περιλαμβάνεται και στο σχέδιο Πισσαρίδη. Έτσι, αντί των δύο «ταχυτήτων» που ισχύουν σήμερα, θα αυξηθούν και στη βιομηχανία από 90 σε 120 ώρες κατ’ έτος, όπως δηλαδή και στους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας.
Επίσης, αφαιρείται η συμφιλίωση συλλογικών διαφορών από τις Επιθεωρήσεις Εργασίας και ανατίθεται στον ΟΜΕΔ, ενώ καταργείται ο β’ βαθμός διαιτησίας. Τέλος, προβλέπεται η θεσμοθέτηση δικαιώματος, μετά την προειδοποίηση για απόλυση και μέχρι αυτήν, ο εργοδότης να αξιώσει να μην προσέρχεται ο εργαζόμενος στην εργασία, αλλά να μισθοδοτείται κανονικά.
Θετικά σημεία
Ενσωματώνοντας τη σχετική κοινοτική οδηγία, το νομοσχέδιο επεκτείνει και στους άνδρες θετικές διατάξεις αναφορικά με τις γονικές άδειες.
Συγκεκριμένα, ορίζεται:
- άδεια τοκετού στον πατέρα 14 εργάσιμες ημέρες,
- πρόσθετη εξάμηνη γονική άδεια έως ότου το παιδί γίνει οκτώ ετών για όλους τους πατέρες και όσες μητέρες δεν λαμβάνουν ήδη την 6μηνη παροχή προστασίας μητρότητας (από τους έξι μήνες οι δύο πρώτοι πληρώνονται από τον ΟΑΕΔ με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό),
- άδεια φροντίδας ανήμπορου γονέα, παιδιού, αδελφού, συζύγου ή συντρόφου έως πέντε εργάσιμες ημέρες ετησίως,
- άδεια ανώτερης βίας (για παρόμοιο λόγο) έως δύο εργάσιμες ετησίως,
- διευκολύνσεις στους γονείς και φροντιστές με ανάγκη που τις ζητούν (τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο κ.λπ.),
- ειδικές ρυθμίσεις για γονείς διδύμων, τριδύμων κ.λπ.
- και για μονογονεϊκές οικογένειες προστασία των νέων πατέρων κατά της απόλυσης (επί δύο μήνες από τον τοκετό για το πρώτο παιδί, επί τέσσερις για το δεύτερο και επί έξι για κάθε επόμενο).
Την ίδια στιγμή, στο σχέδιο νόμου προβλέπεται η κατάργηση της διάκρισης αποζημιώσεων απόλυσης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών, ενώ προστίθενται στις υποχρεωτικές αργίες η 1η Ιανουαρίου και η 28η Οκτωβρίου.
Επίσης, θεσπίζεται η ψηφιακή κάρτα εργασίας για την online παρακολούθηση του πραγματικού ωραρίου των εργαζομένων, η οποία, σύμφωνα με την κυβέρνηση, έχει ως στόχο την καταπολέμηση της «μαύρης εργασίας» και των απλήρωτων υπερωριών, και τη διευκόλυνση της διευθέτησης του ωραρίου.
Αντιδράσεις για την αποδυνάμωση των συνδικαλιστών
Προτάσσοντας το γεγονός ότι ο συνδικαλιστικός νόμος συμπληρώνει 38 χρόνια ζωής, η κυβέρνηση έρχεται να περιορίσει σημαντικά τόσο το δικαίωμα στη διεκδίκηση όσο και τα προνόμια των συνδικαλιστών.
Έτσι, καθιστά προϋπόθεση για την άσκηση συνδικαλιστικού δικαιώματος την απογραφή στο ήδη νομοθετημένο Γενικό Μητρώο, ορίζει προσωπικό ασφαλείας τουλάχιστον 40% σε περίπτωση απεργίας σε επιχειρήσεις που η λειτουργία τους είναι κρίσιμη για το κοινωνικό σύνολο, το Δημόσιο, τους ΟΤΑ και τα ΝΠΔΔ, στην προειδοποίηση για απεργία θα πρέπει να αναφέρονται τα αιτήματα και οι λόγοι που τα θεμελιώνουν, ενώ απαγορεύει τις καταλήψεις χώρων και εισόδων και την άσκηση ψυχολογικής ή σωματικής βίας. Αν λάβουν χώρα, η απεργία καθίσταται παράνομη. Όσοι μετέχουν σε κατάληψη ή βιαιοπραγούν τελούν ποινικώς κολάσιμη πράξη.
Την οργή συνδικαλιστικών οργανώσεων και των κομμάτων της αντιπολίτευσης έχουν προκαλέσει αυτές οι αλλαγές Βρούτση. Χαρακτηριστικά, ο ΣΥΡΙΖΑ υπογραμμίζει ότι «η κυβέρνηση της Ν.Δ. συνεχίζει απτόητη την αποδιάρθρωση της αγοράς εργασίας και την επίθεση στους εργαζομένους και τα δικαιώματά τους. Το νομοσχέδιο αποτυπώνει την αντιμεταρρύθμιση στις εργασιακές σχέσεις θεσμοθετώντας την απορρύθμιση του συστήματος υπερωριών και την απλήρωτη υπερωριακή εργασία, την κατάφωρη επίθεση στις συνδικαλιστικές ελευθερίες και τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων του ΣΕΠΕ στον ΟΜΕΔ, δίνοντας το τελειωτικό χτύπημα στη λειτουργία του και απαξιώνοντας τη διαδικασία επίλυσης εργατικών διαφορών εις βάρος των εργαζομένων».
Το Κίνημα Αλλαγής επισημαίνει ότι είχε έγκαιρα προειδοποιήσει την κυβέρνηση «να μην τολμήσει να φέρει ένα τέτοιο εργασιακό ανοσιούργημα, μέσα μάλιστα στην πανδημία. Προκαλεί τους εργαζομένους, που πέρα από τους φόβους για την υγειονομική κρίση έχουν και το καθημερινό άγχος για το εισόδημα της οικογένειάς τους».
Για «κατάφωρη επίθεση στις συνδικαλιστικές ελευθερίες» και «φίμωση κάθε φωνής που αγωνίζεται για τα εργατικά δικαιώματα» κάνει λόγο το ΚΚΕ.
«Η πανδημία τελικά αποδεικνύεται η μεγάλη ευκαιρία της κυβέρνησης και των εργοδοτών» σημειώνει το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Αθήνας, προσθέτοντας ότι «παρόλο που η χώρα είναι ένα βήμα από το γενικό lockdown, ο κ. Βρούτσης και η κυβέρνηση ετοιμάζονται να αποτελειώσουν τα εργασιακά δικαιώματα».
